31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü
31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü Bilgi Notu
Tütün
Tütün yaprağının tamamen veya kısmen hammadde olarak kullanılması ile yapılan içme, buruna çekme, emme, çiğneme amaçlı tüm ürünler “tütün mamulü” ya da “tütün ürünü” olarak adlandırılır.
Tüketimi en yaygın tütün ürünleri; sigara, sarmalık kıyılmış tütün mamulü, pipo, puro, nargilelik tütün mamulü, enfiye ve çiğnemelik tütündür. Türkiye’de de en çok sigara olmak üzere, nargile, az miktarda puro ve pipo ile yerel olarak sarmalık ve çiğneme tütün şeklinde tüketilmektedir.Sigara, kıyılmış tütünün ince bir kağıda sarılarak hazırlandığı filtreli ya da filtresiz tütün ürünüdür. Tüm dünyada ve Türkiye’de en yaygın kullanılan tütün ürünüdür.
Dünyada her yıl tütün kullanımının yol açtığı sağlık sorunları nedeniyle milyonlarca kişi yaşamını yitirmektedir. Kendisi sigara içmediği halde başkalarının içtiği sigaraların zararlı etkilerinden dolayı her yıl binlerce kişi hayatını kaybetmekte olup bu durumdan kaynaklanan ölümler, trafik kazaları ve uyuşturucu madde kullanımına bağlı ölümlerden çok daha fazladır.
Tütün dumanında formaldehit, siyanür, amonyak, karbon monoksit, naftalin, kadmiyum gibi 4000'den fazla kimyasal madde vardır. Bu maddelerin 70'den fazlası kansere neden olmaktadır. Bu kimyasal maddeler tütün dumanında oldukça fazla miktarda bulunmaktadır.
Sigara sadece içene değil, çevresindekilere de zarar vermektedir. Dumanı ile etrafa yayılan zararlı maddeler sadece nefesle değil, cilt üzerinden de emilerek vücuda zarar verebilir. Kana rahatlıkla karışarak vücudun bütün organlarını olumsuz etkiler.
Nargile de sigara gibi bağımlılık yapıcı etkiye sahiptir ve sağlığa zararlıdır!
Nargile, Asya’ya özgü geleneksel bir tütün içme aracıdır. Hindistan’da doğmuş, oradan İranlılar ve Araplar arasında yaygınlaşmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nda 16. Yüzyılda bir alışkanlık halini almıştır.
Nargile kullanıcıları, nargileyi sigaradan farklı “zararsız” bir ürün olarak algılasa da birçok bilimsel araştırma nargilenin sanıldığı kadar masum bir ürün olmadığını ortaya koymuştur. Nargile; kalp ve damar hastalıkları, solunum yetersizliği, akciğer kanseri, diş eti hastalıkları, mesane kanseri, bronşit, yemek borusu kanseri, depresyon, yüksek tansiyon, parkinson hastalığı, ülser, ağız kanseri, akciğer rahatsızlığı, enfeksiyon ve kısırlık gibi pek çok hastalığa yol açmaktadır.
Ortak kullanıldığı zaman tüberküloz, hepatit C, uçuk gibi bulaşıcı enfeksiyonlara neden olmaktadır.
Söylenenlerin aksine nargile de diğer tütün ürünleri kadar tehlikelidir!
Nargilenin sağlığa sigaradan daha az zarar verici gibi algılanmasının bir nedeni hoş kokusunun yanında tadıdır. Fakat bilinmelidir ki, sohbetin vazgeçilmez unsuru olduğu düşünülse de aslında çok önemli bir halk sağlığı sorunudur.
İçerisindeki ağır metaller sebebiyle bir nargilenin ortalama 4-5 paket sigarayla aynı oranda zehirlenmeye sebep olduğu tespit edilmiştir. Nargile’nin bu kadar zararlı olmasının sebebi içerdiği nikel, kobalt ve kurşun oranının sigaradan çok daha yüksek olmasıdır. Sigarada 30-80 ng kurşun bulunurken, nargilede bu oran 6870 ng’ dır.
